Documentaire: “Haute Couture is een hard gelag”

It is all about Haute Couture, Design & Sustainability in Nederland, na 1965

By: Emilie Bouwman Founder-owner of:

1965 – 1985 Couture Emilie Boutique
Vanaf 1983 Favourite PR events & models
1995 – 2002 Fashion Excession, Fashion week
1996 – 2004 Robijn Fashion Award
2002 Dance Fashion Experience
Vanaf 2016 A tribute to Frank Govers
Vanaf 2017 The Model Day, model academy
2023 Documentaire Release Tuschinski ‘Haute Couture is een hard gelag’

TER INTRODUCTIE

1965 – 1970
Het was de periode dat we spraken over de opkomst van ‘The Big 5’ in coutureland, zoals Frans Molenaar, Edgar Vos, Dick Holthaus, Max Heymans en Frank Govers. Coming up couturiers, waarvan Govers de meest flamboyante was. Frank Govers werd mijn docent op de Vogue studio in (1963). Ik wilde modeontwerpster worden. Met Frank had ik direct een enorme klik en daarbij veel respect voor zijn creativiteit. Hij ging for the Best, and so did I. Wij werden meer dan alleen maar maatjes.

1965, een nieuw mode tijdperk
Couture werd heel belangrijk vanaf 1965. Zeker ook door de vele shows die ik later mocht organiseren met mijn agency Favourite Models Showdesign. Aandacht daardoor voor de Rode Loper, de vele foto’s in de magazines, de krantenverslagen, televisie met als gevolg de ontwikkeling van de prêt-à-porter. De couture werd het voorbeeld en de basis voor mode in het algemeen.

In 1965 rondde ik ook mijn studie af aan de Vogue Studio en rolde de modellenwereld in. Door de inkomsten als model, had ik de mogelijkheid mijn eigen atelier en boutique, Couture Emilie (20 jaar  tot1985) te ontwikkelen met daaraan gekoppeld grote shows met de beste mannequins, de meest indrukwekkende locaties en heel veel publiek. Mede daardoor werd couture op de lange catwalk interessant voor een breed publiek. Ik wilde vooral het mode publiek leren te kijken naar, dat wat mooi is en mooi blijft.

Shows

Govers, had er genoeg van om alleen zijn kostbare collectie (vaak 120 tot 90 stuks) voor slechts 50 vaste klanten, tussen de schuifdeuren, te tonen. Daarbij met een aantal “Bekende Nederlanders”, die onder druk van de pers op de eerste rij moesten zitten, op de bekende gouden stoeltjes. Dat vond Govers vreselijk. Zijn gefortuneerde klanten kwamen daardoor op de 2^e rij. Pers kwam en komt niet in Nederland voor de couture maar voor de content van BN’ers en dat stond hem erg tegen.

Mooi dat ik FG tenslotte de couture shows, met lange first rows in b.v. een Beurs van Berlage, of Gashouder, kon offreren.

Rond 1980, vroeg FG mij naar een plan om ook zijn couture shows groots op te zetten. Daarbij merkte hij op, dat Amsterdam zoiets echt nodig had. In Amsterdam zou het op modegebied “moeten gebeuren”, maar er gebeurde voor zo’n grote stad eigenlijk in die tijd niet veel.

Couture Shows volgden in boeiende locaties voor minimaal 600 gasten. b.v. Beurs van Berlage, de Gashouder, Tropen Instituut, de Rai, Okura hotel, Hilton hotel, De L’Europe, Koepelkerk, Pieterskerk te Leiden etc. Ik zocht altijd de meest indrukwekkende locaties en vooral werd er gekeken naar indrukwekkende locaties met veel aandacht voor showlicht en passende muziek. De shows werden The talk of the town. De gasten kochten hun kaarten voor 75 gulden. Toen nog heel normaal.

Een couture show is meer dan alleen maar design kijken. Het hele spel en de sfeer neemt je mee naar een andere wereld, weg van het dagelijkse gebeuren. Daarbij speelt de emotie een grote rol. Couture werd entertainment en de heren kwamen graag mee met de goed geklede dames en hun creditcard. En, werd entertainment, business to business.

Zo vlogen we met uitgebreide collecties met Govers en crew naar New York, Dubai, Abu Dhabi, Beiroet, Hongarije etc., Vaak op uitnodiging van de Nederlandse ambassadeur Ronald Mollinger, die zich toen al inzette voor Nederlandse kunst en cultuur in het buitenland, onder het motto, “Kunst en Cultuur verbroedert”.

Think big

Na Govers volgde ook de aanvraag voor de showproducties van Edgar Vos, Max Heymans, Frans Molenaar, Sheila de Vries, de high end collecties van Rolf Leeser, zo ook de Bijenkorf (25 jaar lang). Met vervolgens daaraan toegevoegd mijn zoektocht naar partners uit het bedrijfsleven, to make the financial part successful. Hierdoor konden we met behulp van sponsoring of partners, mooie budgetten samenstellen voor hoogwaardige couture presentaties in Nederland.

Vele indrukwekkende shows in binnen en buitenland en events volgden, zoals de Robijn Fashion Award, vanaf 1994-2004, waarvan founder, samen met Unilever. Met steeds meer aandacht voor mode en couture. Zo ook bij de modestudenten van de verschillende modeopleidingen.

Amsterdam Fashion Excession (1995 tot 2002)
Na een debacle in de Nieuwe Kerk (org. Amsterdam Modestad), waarbij de couturiers elkaar met de hoedendozen op het hoofd sloegen om het gevecht van de finale plaats, besloot ik op verzoek van FG, Amsterdam Fashion Excession te organiseren. Voorloper van de Fashion Week. Daarbij werd een eerste showplatform, begeleiding en know how, geboden aan jonge ontwerpers. Zoals Claes Iversen, Aziz Bekkaoui, Erik Frenken, Mart Visser, Paul Schulten, Mikel Kalalo en later, Ronald Kolk en Rodrigo Otazu. Kolk, zeker niet de jongste op dat moment, lieten we zegevieren in de zojuist geopende hippe locatie de Supperclub. “Never to old to think young”.

TV mode programma’s
Na eindeloos overleg en het voorleggen van formats in Hilversum, bleven ook de pilots en presentaties voor de modeprogramma’s niet uit. Jaren heb ik ervoor moeten knokken, maar uiteindelijk hadden we er 3 tegelijk.
1. Van Onder tot Bovengoed, met Paulien Huizinga. Favourite format
2. Dat Staat je Goed, met Carolien Tensen. Favourite format
3. KRO Service uur, waarvan Favourite format en presentatie, met de eerste metamorfoses.

Frank Govers overleed in 1997
Hoe bedroevend te moeten constateren, dat direct daarna mijn solliciterende stagiaires al niet eens meer wisten wie Frank Govers was. Datzelfde gold later voor de rest van The Big 5. Waarvan Frans Molenaar in 2015 als laatste overleed.

Er is ook nauwelijks iets terug te vinden in de studieboeken of op internet over genoemde couturiers en in het bijzonder Frank Govers. Ook de academies besteden nauwelijks aandacht aan dit eerder belangrijke mode tijdperk.

Heden ten dage weet een middelbare leeftijdsgroep nog heel goed wie Govers was of is en krijg je maar al te vaak als reactie, “dat is toch die van Robijn“? Well done Unilever, wat een topcampagne hebben we ooit in elkaar gezet met 100% profijt voor alle partijen. Voor het financieel overleven van de ontwerper wordt hierbij tevens bevestigd hoe belangrijk het is als er een samenwerking wordt aangegaan met het bedrijfsleven.

Stagiares omstreeks 2007
De voortdurende onbeantwoorde vraag aan mijn jonge sollicitanten voor een stageplaats bij Favourite PR, events & models is: “Wat weet je van de Nederlandse couturiers?’’ Antwoord: blijft onbeantwoord en schouders worden opgehaald.

Dit heeft mij mede doen besluiten tot het maken van een boeiende en leerzame documentaire bedoeld als Nederlands cultureel erfgoed. Govers als role model, zijn shows en quotes, zijn ondersteuning aan jonge creatieve jonge mensen en zijn invloed op de ontwikkeling van couture en mode in Nederland.

Documentaire
Wat is er gebeurd in die 25 jaar na Govers? Zijn de toenmalige creaties, waarvan verschillende ook in mijn bezit en verzameld, nog steeds mooi en boeiend? Worden deze stukken na zo veel jaren nog gedragen? Hebben nieuwe designers Govers ooit als voorbeeld gehad en hoe betaalbaar waren zijn enorme metrages kostbare stoffen? Met die laatste gestelde vraag komen we automatisch op het onderwerp “duurzaamheid” en “wie bewaart die heeft wat ”.

Vanaf 2014, bij de terugkeer van Ronald van der Kemp naar Amsterdam, komen we nieuwe fashion gerelateerde woorden tegen, sustainable couture, treasure trove fabrics, recyclen, instagram, fast fashion, slow fashion. Zeker, er is heel veel veranderd in die 25 jaar na Govers, maar wat blijkt, “dat wat mooi is, blijft mooi”.

De documentaire wordt gevormd door een in elkaar verweven drieluik
1.Uitgaande van vele nooit eerder vertoonde beelden van Govers, zijn quotes, zijn werk, zijn invloed als mens, zijn prachtige shows en de waardering voor zijn coupeur en de mensen met wie hij werkte. Heel belangrijk voor hem werd Leendert van Tol vanaf 1990. De meest fantastische coupeur/chef d’atelier, die na het overlijden van FG, 12 jaar bij Sheila de Vries de scepter zwaaide, daarna bij Jan Taminiau en inmiddeks bij David Laport

Maar ook kwam ik in de oude Govers fragmenten van 1990, Peter George d’Angelino Tap tegen. Nu werkend vanuit Den Haag. Bekend als textile artist en buitengewoon succesvol met zijn couturelijn voor bekende Nederlanders, zoals de klassieke pianisten Lucas en Arthur Jussen. Ook Splinter Chabot, schrijver, presentator, draagt de unieke ontwerpen.

Sheila de Vries
Zij was de vrouwelijke couturier die achter de The Big 5 aan kwam en zich vanaf 1970 als ontwerpster een plekje in de wereld van couture heeft moeten veroveren. 20 jaar lang kleedde zij naast vele bekende Nederlanders en TV sterren, de toenmalige koningin Beatrix. Samen met Sheila de Vries heb ik inmiddels meer dan 35 jaar de  couture shows gedaan. Haar klantenbestand is zeer uitgebreid en trouw. Ze bedient deze fans nog steeds met haar uitgesproken en herkenbare collecties.

2. 2018 A tribute to Frank Govers, show en project young designers
I.s.m. Iris Ruisch, cofounder en manager van We make M-ODE. Hierbij was er alle aandacht voor Sustainability. Jonge ontwerpers confronteren wij met de showbeelden van de voor hen volledig onbekende Frank Govers. Uitleg daarbij door Leendert van Tol. Onder leiding van hun mode docenten veranderen zij oude kleding, met Govers als inspiratiebron, in een eigentijds design, In een show, samen met eerdere couture stukken van Frank Govers en veel modepers, Zij kregen de mogelijkheid hun sustainable creaties te tonen in het Vondel CS, te Amsterdam.

NOTE 2018 A tribute to Frank Govers shows in: Vondel CS Amsterdam, Pieterskerk Leiden en Singer museum Laren.

3. Betreft o.a. internationaal succesvol designer Ronald van der Kemp, die na 10 jaar New York en tien jaar Parijs in 2014 terugkeerde naar Amsterdam om zich World Wide in te zetten voor sustainable couture en demi couture, met als focus, showen in Parijs en toetreding tot de Chambre Syndicale de la Haute Couture. Wat een uitdaging.

David Laport 
Ook David Laport, een van de jongere ontwerpers, uit Zeeland, met ballet als voortraject, is succesvol in binnen en buitenland. Hij heeft ook een duidelijk eigen idee van couture en de keuze van zijn stoffen die hij vaak zelf sustainable ontwikkelt. Woont en werkt in New York en Amsterdam. Kleedt ook internationale sterren zoals b.v. Solange. Voor het stoffenmerk Vlisco maakt hij samen met Leendert van Tol de modellen voor de bilboard shoots en commercials van Vlisco.

Leon Klaassen Bos
Ooit meegesleept door zijn vader naar Govers, toen jong16 jaar, werd na zijn opleiding stagiair bij Govers en werkte o.a. bij Yves Saint Laurent in Parijs. Leon is een van de weinigen die ontwerpt en de kleding ook zelf maakt op zijn atelier aan de Oudezijds Voorburgwal in Amsterdam. Een combinatie die veel tijd en inspanning kost en daardoor het groeien van het label, “LeonLeon” vaak bemoeilijkt. Daarbij geeft hij les op de Meesteropleiding Coupeur, (nu Tailor Professional) en worldwide workshops via Insta en live, in het maken van couture korsetten. De focus bij Leon Klaasen Bos ligt op de Gay Community en het kleden van gemeenschappelijke huwelijkskandidaten uit deze Community.

Al deze couturiers hebben gemeen, dat zij waanzinnig gepassioneerd zijn door handwerk en instaan voor Slow Fashion en zich op de een of andere manier hebben laten inspireren door de couturier Frank Govers, maar ook door Yves Saint Laurent. Dit gold b.v. ook voor de interviews met Frans Ankone, Carlo Wijnands, curator Kunstmuseum Madelief Hohe en Leco van Zadelhoff.

De documentaire is er voor iedereen

Met de docu wil ik vooral alle modegeïnteresseerde jongeren bereiken, die een lange weg hebben te gaan, to follow their dreams. Ook de Goversclan en couture liefhebbers, doe ik hier een groot plezier mee. Dit Nederlands cultureel erfgoed is er ook voor diegenen die niet direct iets met mode te maken hebben, maar zich meer bewust zouden moeten worden van kwaliteit en duurzaamheid. Zoals Ronald van der Kemp aangeeft in deze documentaire:

“Mode is er voor iedereen!”

Weergave en distributie docu:
Alle modeopleidingen, TV, filmhuizen, filmfestivals met daarbij eventuele workshops of masterclasses.

Emilie Bouwman
november 2023
60 jaar in Fashion en Couture in Nederland
Founder Owner favourite PR events & models